Integendeel, het is een noodzaak
Als je net een baby hebt gekregen, staat alles in het teken van dat kleine mensje. Voeden, verschonen, troosten, wiegen... Het moederschap vraagt heel erg veel van je. In die overlevingsmodus is het gemakkelijk om jezelf te vergeten. Maar juist nu is zelfzorg belangrijker dan ooit. Niet als iets extra’s, niet als een beloning, maar als een essentiële voorwaarde voor herstel en welzijn. In deze blog lees je waarom zelfzorg geen luxe is, maar pure noodzaak in de postpartumperiode.
Wat is zelfzorg eigenlijk?
Zelfzorg betekent simpelweg: voor jezelf zorgen. Dat klinkt logisch, maar voor veel moeders voelt het egoïstisch of onbelangrijk. Zeker als iedereen om je heen vooral vraagt hoe het met de baby gaat. Toch is zelfzorg geen spa-dag of uitgebreide beautyroutine. Het zit vaak in kleine dingen: even rustig douchen, op tijd eten, tien minuten ademhalen zonder baby op je borst.
Zelfzorg is: erkennen dat jij ook bestaat. Dat jouw lichaam en geest aandacht verdienen. Dat je pas goed voor een ander kunt zorgen als je jezelf ook op een podium zet.
Waarom is zelfzorg zo belangrijk na de bevalling?
1. Jouw lichaam is aan het herstellen
Bevallen is een lichamelijke en mentale topprestatie. Ppieren, organen en hormonen hebben tijd nodig om weer in balans te komen. Zelfzorg helpt dit herstelproces te ondersteunen. Rust, voeding, warmte en ontspanning zijn net zo belangrijk als medische controles.
2. Je mentale gezondheid staat onder druk
De combinatie van slaapgebrek, hormonen en nieuwe grote verantwoordelijkheden is intens. Veel vrouwen ervaren gevoelens van angst, somberheid of overweldiging. Door bewust momenten van rust en reflectie in te bouwen, voorkom je dat je volledig aan jezelf voorbij gaat. Dit is geen zwakte maar eerder bescherming.
3. Je draagt veel onzichtbare lasten
Van het geven van voedingen, verschoningen, knuffels tot het regelen van kraambezoek. Het mentale werk, ook wel “mental load” genoemd (google maar eens), dat bij het moederschap komt kijken, is onzichtbaar en zwaar. Daarom is zelfzorg is ook: je grenzen aangeven, ‘nee’ durven zeggen, en taken delegeren. Niet alles hoeft op jouw schouders te rusten.
4. Je verdient het
Je bent het waard! Nu je moeder bent geworden lijkt het alsof alles om de baby zou moeten draaien maar je mag jezelf niet uit het oog verliezen.
Zelfzorg door de dag heen: praktische voorbeelden
Zelfzorg hoeft niet altijd groots te zijn. Het kan verweven worden in je dag:
Ochtend:
- Drink eerst een glas water voordat je aan de dag begint.
- Doe 5 minuten ademhalingsoefeningen of stretchen.
- Trek kleding aan waarin je je comfortabel én mooi voelt.
Middag:
- Eet een voedzame lunch, niet de restjes van je kind.
- Bel of app iemand die jou echt begrijpt.
- Gun jezelf een pauze waarin je niets hoeft te doen.
Avond:
- Doe iets ontspannends, zoals een warm voetenbad of een boek lezen.
- Schrijf drie dingen op waar je dankbaar voor bent (hoe klein ook).
- Sluit je dag bewust af, ook als je daarna weer op moet staan voor een voeding.
De invloed van sociale media op zelfzorg
Op Instagram en TikTok lijkt zelfzorg vaak op perfect gestylede momenten: een latte met havermelk in de zon, een gezichtsmasker in een witte badjas, een opgeruimd huis. Maar echte zelfzorg ziet er in het postpartum leven vaak veel rauwer uit: jezelf toestemming geven om vandaag alleen het hoognodige te doen. Je telefoon uitzetten. Grenzen stellen. Het gevaar is dat we zelfzorg verwarren met esthetiek, en daardoor denken dat we het ‘niet goed doen’.
Laat je niet misleiden: zelfzorg hoeft er niet mooi uit te zien om waardevol te zijn. Soms is het lelijk huilen in de douche. Soms is het hulp inschakelen. En soms is het gewoon even niks.
Zelfzorg is geen zelfoptimalisatie
Er is een dunne lijn tussen echte zelfzorg en de druk om jezelf te verbeteren. De maatschappij stuurt subtiele boodschappen: “Herstel sneller, wees weer fit, werk aan je mindset.” Maar zelfzorg is geen project. Het is geen to-do lijst of prestatie. Het is voelen wat je nodig hebt, en daar gehoor aan geven — zonder oordeel.
Laat zelfzorg geen extra verwachting worden waaraan je moet voldoen. Het is geen prestatie, maar een pauze. Een thuiskomen bij jezelf.
Zelfzorg in verschillende situaties
Iedere moeder leeft in een unieke context. Wat mogelijk is aan zelfzorg hangt af van je gezinssituatie, je woonomgeving en je netwerk. Hier wat voorbeelden:
- Alleenstaande moeders kunnen baat hebben bij korte, krachtige momenten van rust, zoals 3 minuten ademhalen terwijl de baby slaapt, of hulp vragen aan een buur.
- Moeders met meerdere kinderen kunnen proberen om 1-op-1 momenten met zichzelf in te plannen als de kinderen op school of bij opa en oma zijn.
- Wonen in een kleine ruimte? Maak een zelfzorghoekje — een stoel met een deken, een plantje, een boek — waar je tot rust kunt komen.
Veelgemaakte valkuilen bij zelfzorg
- Alles alleen willen doen: Zelfzorg betekent ook: hulp toelaten.
- Wachten tot het rustig is: Er komt misschien geen perfect moment. Begin met vijf minuten.
- Je vergelijken met anderen: Wat werkt voor een ander, werkt misschien niet voor jou. Dat is oké.
- Zelfzorg uitstellen: Zie het niet als iets voor ‘later’. Juist nu heb je het nodig.
Een 30-dagen zelfzorg challenge voor kraamvrouwen
Wil je zelfzorg echt gaan integreren? Probeer deze eenvoudige 30-dagen uitdaging:
- Dag 1: Drink 2 liter water
- Dag 2: Zeg 3 keer ‘nee’ zonder uitleg
- Dag 3: Schrijf 1 pagina over hoe je je voelt
- Dag 4: Doe een middagdutje
- Dag 5: Vraag iemand om hulp
- Dag 6: Douche zonder haast
- Dag 7: Ga 10 minuten naar buiten
- Dag 8: Lees een hoofdstuk uit een boek dat je leuk vindt
- Dag 9: Zet je telefoon 2 uur uit
- Dag 10: Maak een playlist met muziek waar jij blij van wordt
- Dag 11: Spreek uit wat je nodig hebt
- Dag 12: Slaap overdag als je kunt
- Dag 13: Laat iemand anders koken
- Dag 14: Knuffel je baby zonder doel
- Dag 15: Kijk een feelgood-serie
- Dag 16: Ruim een hoekje op waar jij rust van krijgt
- Dag 17: Luister naar een podcast die je inspireert
- Dag 18: Drink je favoriete thee en adem 5 minuten diep
- Dag 19: Laat je emoties toe zonder oordeel
- Dag 20: Wees trots op wat je vandaag wél hebt gedaan
- Dag 21: Maak iets creatiefs (schrijven, tekenen, breien)
- Dag 22: Geniet van 1 uur me-time
- Dag 23: Ga liggen, ook al kun je niet slapen
- Dag 24: Kijk oude foto's waar je blij van wordt
- Dag 25: Smeer je favoriete bodylotion op
- Dag 26: Praat met een andere moeder over hoe het echt gaat
- Dag 27: Ga bewust 15 minuten offline
- Dag 28: Eet iets lekkers zonder schuldgevoel
- Dag 29: Herinner jezelf eraan dat je goed genoeg bent
- Dag 30: Plan alvast je volgende moment voor jezelf
De rol van je omgeving in jouw zelfzorg
Zelfzorg is geen solo-actie. Het is oké om hulp te vragen en aan te geven wat je nodig hebt. Of het nu gaat om iemand die voor je kookt, het huishouden overneemt of gewoon even naar je luistert. Partners, familie en vrienden spelen een cruciale rol. Geef aan waar je grenzen liggen, en accepteer hulp als die wordt aangeboden.
Maak het bespreekbaar. Zelfzorg mag geen taboe zijn. Hoe normaler we het maken, hoe meer ruimte er komt voor moeders om echt te herstellen.
Essentuary's visie op zelfzorg
Bij Essentuary geloven we dat postpartum zelfzorg niet optioneel is. Daarom ontwikkelen we producten die het verschil maken: van comfortabele bevallings- en borstvoedingsjurken tot verzachtende kraamverbanden. Geen franje, geen onnodige zaken – alleen wat je echt nodig hebt. Omdat wij vinden dat jij als moeder net zo veel zorg verdient als je baby.
Onze missie is om de moeders centraal te stellen, het taboe rond de naakte waarheid van de kraamperiode met eerlijkheid te doorbreken, en vrouwen te ondersteunen in een periode die rauw, krachtig en alles daartussenin kan zijn.
Tot slot: wees mild voor jezelf
Je hoeft het niet allemaal te kunnen. Je mag moe zijn. Je mag hulp nodig hebben. Je mag jezelf op de eerste plaats zetten, al is het maar voor een moment.
Zelfzorg is geen luxe. Het is het fundament waarop je bouwt. Voor jezelf, en voor je baby.
